At FORUM-ASIA, we employ a range of strategies to effectively achieve our goals and create a lasting impact.

Through a diverse array of approaches, FORUM-ASIA is dedicated to achieving our objectives and leaving a lasting imprint on human rights advocacy.

Who we work with

Our interventions are meticulously crafted and ready to enact tangible change, addressing pressing issues and empowering communities.

Each statements, letters, and publications are meticulously tailored, poised to transform challenges into opportunities, and to empower communities towards sustainable progress.

Multimedia Stories
publications

With a firm commitment to turning ideas into action, FORUM-ASIA strives to create lasting change that leaves a positive legacy for future generations.

Explore our dedicated sub-sites to witness firsthand how FORUM-ASIA turns ideas into action, striving to create a legacy of lasting positive change for future generations.

Subscribe our monthly e-newsletter

Thailand: End Impunity and Ensure Justice for Community under Attack

Share on facebook
Share on twitter
Share on linkedin

(Geneva/London/Paris/Brussels, 11 February 2016) – On the first anniversary of the death of land rights activist Chai Bunthonglek, the Asian Forum for Human Rights and Development (FORUM- ASIA), Amnesty International (AI), FIDH and OMCT within the framework of the Observatory for the Protection of Human Rights Defenders and Protection International (PI) renew calls on the Royal Thai government to ensure justice for the crimes against Chai Bunthonglek and other members of the Southern Peasants Federation of Thailand (SPFT) – a community-based land rights organization. We also call on the authorities to protect all human rights defenders at risk of intimidations, forced evictions, killings and other attacks throughout the country.

The first anniversary of Chai Bunthonglek’s killing marks another year of fear for SFPT community members, and impunity for perpetrators of crimes, in Klong Sai Pattana village, Chai Buri district Surat Thani, southern Thailand. The community, which has since 2008 been occupying land in Klong Sai Pattana has faced killings, death threats, judicial harassment, intimidation, destruction of property and crops, and threats of eviction. While the Supreme Court in 2014 ordered the Jiew Kang Jue Pattana Ltd palm oil company to vacate land in Chai Buri district, the company is still there.

Chai Bunthonglek, 61, was shot dead by a gunman who arrived on the back of a motorcycle at his relative’s home on the outskirts of Klong Sai Pattana community, on 11 February 2015. He is the fourth SPFT member in Klong Sai Pattana to be killed. The body of former motorcycle mechanic Somporn Pattanaphum was found in January 2010 on the village outskirts, riddled with bullet holes. In November 2012, two women human rights defenders, trader Montha Chukaew and manual labourer Pranee Boonrat, were shot dead, while travelling back from a local market. No one has been held accountable for any of these brutal killings.

Police investigating the killing of Chai Bunthonglek submitted evidence to the Public Prosecutor about three suspects, including the suspected gunman, an individual suspected to have employed him and the alleged motorbike driver. Only one suspect – the suspected motorbike driver – has been brought to trial –on charges of murder, jointly premeditated murder and possession of a firearm without permit.

While welcoming official moves to ensure justice, the Asian Forum for Human Rights and Development (FORUM-ASIA), Amnesty International (AI), FIDH and OMCT within the framework of the Observatory for the Protection of Human Rights Defenders and Protection International (PI), remain concerned that only one person has been brought to trial for a crime that appears to have been part of a larger plot, and calls on the authorities to continue investigations to ensure all suspected perpetrators are prosecuted, in fair trials.

“Justice for the death of Chai Bunthonglek is of critical importance, not only for him, his family and SPFT, but also because it would signal a new determination by the police, the prosecution and the courts to ensure that human rights defenders’ peaceful activism is fully protected by the law. Ongoing impunity for threats, harassments and the deaths of human rights defenders perpetuates a deadly environment for human rights defenders who work on land rights and natural resources issues in Thailand” said Evelyn Balais-Serrano, the Executive Director of FORUM-ASIA.

The persecution faced by SPFT members highlight lack of effective mechanisms to protect human rights defenders, particularly those operating in rural areas with limited resources and access to remedies.

Our organisations urge that Thailand follow its support for the 2015 United Nations General Assembly resolution on the protection of human rights defenders with immediate and effective measures. In line with its international human rights obligations ensure that those who attack human rights defenders are held accountable and also to create a safe and enabling environment in which defenders may carry out their work. This includes ensuring that all branches of the Thai state, the executive, legislative and judicial, guided by the Department of Rights and Liberties and the National Human Rights Commission, provide effective protection – in law, policy and practice – for defenders at risk, and ensure remedies for those who have been physically attacked, intimidated or harassed.

Click here to download the press-release (PDF)

——————

Thai Version

āđƒāļ™āļ§āļēāļĢāļ°āļ„āļĢāļšāļĢāļ­āļšāļŦāļ™āļķāđˆāļ‡āļ›āļĩāļāļēāļĢāđ€āļŠāļĩāļĒāļŠāļĩāļ§āļīāļ•āļ‚āļ­āļ‡āļ™āļēāļĒāđƒāļŠāđˆ āļšāļļāļāļ—āļ­āļ‡āđ€āļĨāđ‡āļ āļ™āļąāļāļāļīāļˆāļāļĢāļĢāļĄāļ”āđ‰āļēāļ™āļŠāļīāļ—āļ˜āļīāļ—āļĩāđˆāļ”āļīāļ™ āļ­āļ‡āļ„āđŒāļāļĢāļŸāļ­āļĢāļąāđˆāļĄāđ€āļ­āđ€āļŠāļĩāļĒ (the Asian Forum for Human Rights and Development āļŦāļĢāļ·āļ­ FORUM-ASIA) āđāļ­āļĄāđ€āļ™āļŠāļ•āļĩāđ‰ āļ­āļīāļ™āđ€āļ•āļ­āļĢāđŒāđ€āļ™āļŠāļąāđˆāļ™āđāļ™āļĨ (Amnesty International) āļ­āļīāļ™āđ€āļ•āļ­āļĢāđŒāđ€āļ™āļŠāļąāđˆāļ™āđāļ™āļĨ āđ€āļŸāđ€āļ”āļ­āđ€āļĢāļŠāļąāđˆāļ™ āļŸāļ­āļĢāđŒ āļŪāļīāļ§āđāļĄāļ™āđ„āļĢāļ—āđŒ (International Federation for Human Rights āļŦāļĢāļ·āļ­ FIDH) āđ€āļ§āļīāļĨāļ”āđŒ āļ­āļ­āļĢāđŒāđāļāđ„āļ™āđ€āļ‹āļŠāļąāļ™ āļ­āđ€āļāđ‰āļ™āļŠāđŒ āļ—āļ­āļĢāđŒāđ€āļˆāļ­āļĢāđŒ (World Organization against Torture āļŦāļĢāļ·āļ­ OMCT) āļ‹āļķāđˆāļ‡āļ—āļģāļ‡āļēāļ™āļ āļēāļĒāđƒāļ•āđ‰āļāļĢāļ­āļšāļ„āļ§āļēāļĄāļĢāđˆāļ§āļĄāļĄāļ·āļ­āļ‚āļ­āļ‡āļ”āļīāļ­āđ‡āļ­āļžāđ€āļ‹āļ­āļĢāđŒāđ€āļ§āļ—āļ­āļĢāļĩāļĒāđŒ āļŸāļ­āļĢāđŒ āđ€āļ”āļ­āļ° āđ‚āļžāļĢāđ€āļ—āđ‡āļ„āļŠāļąāļ™ āļ­āļ­āļŸ āļŪāļīāļ§āđāļĄāļ™āđ„āļĢāļ—āđŒāļ”āļĩāđ€āļŸāļ™āđ€āļ”āļ­āļĢāđŒ (the Observatory for the Protection of Human Rights Defenders) āđāļĨāļ°āđ‚āļžāļĢāđ€āļ—āđ‡āļ„āļŠāļąāļ™ āļ­āļīāļ™āđ€āļ•āļ­āļĢāđŒāđ€āļ™āļŠāļąāđˆāļ™āđāļ™āļĨ (Protection International) āđ€āļĢāļĩāļĒāļāļĢāđ‰āļ­āļ‡āļ–āļķāļ‡āļĢāļąāļāļšāļēāļĨāđ„āļ—āļĒāļ­āļĩāļāļ„āļĢāļąāđ‰āļ‡āđ€āļžāļ·āđˆāļ­āđƒāļŦāđ‰āļ„āļ§āļēāļĄāļĒāļļāļ•āļīāļ˜āļĢāļĢāļĄāđƒāļ™āļ„āļ”āļĩāļ—āļĩāđˆāđ€āļāļīāļ”āļ‚āļķāđ‰āļ™āļāļąāļšāļ™āļēāļĒ āđƒāļŠāđˆ āļšāļļāļāļ—āļ­āļ‡āđ€āļĨāđ‡āļāđāļĨāļ°āļŠāļĄāļēāļŠāļīāļāļ„āļ™āļ­āļ·āđˆāļ™ āđ† āļ‚āļ­āļ‡āļŠāļŦāļžāļąāļ™āļ˜āđŒāđ€āļāļĐāļ•āļĢāļāļĢāļ āļēāļ„āđƒāļ•āđ‰ (āļŠāļāļ•.) āļ‹āļķāđˆāļ‡āđ€āļ›āđ‡āļ™āļ­āļ‡āļ„āđŒāļāļĢāļŠāļļāļĄāļŠāļ™āļ—āļĩāđˆāļ—āļģāļ‡āļēāļ™āđ€āļžāļ·āđˆāļ­āļŠāļīāļ—āļ˜āļīāļ—āļĩāđˆāļ”āļīāļ™ āđāļĨāļ°āđ€āļĢāļĩāļĒāļāļĢāđ‰āļ­āļ‡āļ—āļēāļ‡āļāļēāļĢāđ„āļ—āļĒāđƒāļŦāđ‰āļ„āļļāđ‰āļĄāļ„āļĢāļ­āļ‡āļ™āļąāļāļ›āļāļ›āđ‰āļ­āļ‡āļŠāļīāļ—āļ˜āļīāļĄāļ™āļļāļĐāļĒāļŠāļ™āļ—āļļāļāļ„āļ™āļ—āļĩāđˆāđ€āļŠāļĩāđˆāļĒāļ‡āđƒāļ™āļāļēāļĢ āļ–āļđāļāļ‚āđˆāļĄāļ‚āļđāđˆ āļšāļąāļ‡āļ„āļąāļšāđ„āļĨāđˆāļĢāļ·āđ‰āļ­ āļ–āļđāļāļŠāļąāļ‡āļŦāļēāļĢ āđāļĨāļ°āļ–āļđāļāļ—āļģāļĢāđ‰āļēāļĒāļ—āļĩāđˆāđ€āļāļīāļ”āļ‚āļķāđ‰āļ™āļ—āļąāđˆāļ§āļ›āļĢāļ°āđ€āļ—āļĻ

āļœāđˆāļēāļ™āđ„āļ›āļŦāļ™āļķāđˆāļ‡āļ›āļĩāļŠāļģāļŦāļĢāļąāļšāļāļēāļĢāļŠāļąāļ‡āļŦāļēāļĢāļ™āļēāļĒāđƒāļŠāđˆ āļšāļļāļāļ—āļ­āļ‡āđ€āļĨāđ‡āļ āđ€āļŦāļ•āļļāļāļēāļĢāļ“āđŒāļ™āļĩāđ‰āđ€āļāļīāļ”āļ‚āļķāđ‰āļ™āļ—āļĩāđˆāļŠāļļāļĄāļŠāļ™āļ„āļĨāļ­āļ‡āđ„āļ—āļĢāļžāļąāļ’āļ™āļē āļ­āļģāđ€āļ āļ­āļŠāļąāļĒāļšāļļāļĢāļĩ āļˆāļąāļ‡āļŦāļ§āļąāļ”āļŠāļļāļĢāļēāļĐāļŽāļĢāđŒāļ˜āļēāļ™āļĩ āļ™āļąāļšāđ€āļ›āđ‡āļ™āļŦāļ™āļķāđˆāļ‡āļ›āļĩāļ—āļĩāđˆāļŠāļĄāļēāļŠāļīāļāļŠāļļāļĄāļŠāļ™ āļŠāļāļ•. āļ•āđ‰āļ­āļ‡āđƒāļŠāđ‰āļŠāļĩāļ§āļīāļ•āļ”āđ‰āļ§āļĒāļ„āļ§āļēāļĄāļŦāļ§āļēāļ”āļāļĨāļąāļ§ āļ„āļ™āļĢāđ‰āļēāļĒāļĒāļąāļ‡āļ„āļ‡āļĨāļ­āļĒāļ™āļ§āļĨāļžāđ‰āļ™āļœāļīāļ” āļ—āļąāđ‰āļ‡āļ™āļĩāđ‰ āļ•āļąāđ‰āļ‡āđāļ•āđˆāļ›āļĩ 2551 āđ€āļ›āđ‡āļ™āļ•āđ‰āļ™āļĄāļē āļŠāļĄāļēāļŠāļīāļāļ‚āļ­āļ‡āļŠāļļāļĄāļŠāļ™āđ„āļ”āđ‰āđ€āļ‚āđ‰āļēāđ„āļ›āļ­āļēāļĻāļąāļĒāđƒāļ™āļ—āļĩāđˆāļ”āļīāļ™āļ‚āļ­āļ‡āļ„āļĨāļ­āļ‡āđ„āļ—āļĢāļžāļąāļ’āļ™āļē āđāļ•āđˆāļāļĨāļąāļšāļĄāļĩāļœāļđāđ‰āļ–āļđāļāļŠāļąāļ‡āļŦāļēāļĢ āļ‚āļđāđˆāļ†āđˆāļē āļ„āļļāļāļ„āļēāļĄāļ”āđ‰āļ§āļĒāļāļēāļĢāđƒāļŠāđ‰āļĄāļēāļ•āļĢāļāļēāļĢāļ—āļēāļ‡āļĻāļēāļĨ āļ‚āđˆāļĄāļ‚āļđāđˆ āļ—āļģāļĨāļēāļĒāļ—āļĢāļąāļžāļĒāđŒāļŠāļīāļ™āđāļĨāļ°āļžāļ·āļŠāļœāļĨ āđāļĨāļ°āļ–āļđāļāļ‚āļđāđˆāđƒāļŦāđ‰āļ­āļ­āļāļˆāļēāļāļžāļ·āđ‰āļ™āļ—āļĩāđˆ āđƒāļ™āļ‚āļ“āļ°āļ—āļĩāđˆāļĻāļēāļĨāļŽāļĩāļāļēāļĄāļĩāļ„āļģāļžāļīāļžāļēāļāļĐāļēāđ€āļĄāļ·āđˆāļ­āļ›āļĩ 2557 āđƒāļŦāđ‰āļšāļĢāļīāļĐāļąāļ— āļˆāļīāļ§āļāļąāļ‡āļˆāļļāđ‰āļĒāļžāļąāļ’āļ™āļē āļˆāļģāļāļąāļ” āļ‹āļķāđˆāļ‡āļ—āļģāļŠāļ§āļ™āļ›āļēāļĨāđŒāļĄāđƒāļ™āļžāļ·āđ‰āļ™āļ—āļĩāđˆāļ•āđ‰āļ­āļ‡āļ­āļ­āļāļˆāļēāļāļžāļ·āđ‰āļ™āļ—āļĩāđˆāđƒāļ™āļ­āļģāđ€āļ āļ­āļŠāļąāļĒāļšāļļāļĢāļĩ āđāļ•āđˆāļ–āļķāļ‡āļ—āļļāļāļ§āļąāļ™āļ™āļĩāđ‰āļ—āļēāļ‡āļšāļĢāļīāļĐāļąāļ—āļĒāļąāļ‡āļ„āļ‡āļ­āļĒāļđāđˆāđƒāļ™āļžāļ·āđ‰āļ™āļ—āļĩāđˆāđ€āļ”āļīāļĄâ€‹

āļ™āļēāļĒāđƒāļŠāđˆ āļšāļļāļāļ—āļ­āļ‡āđ€āļĨāđ‡āļ āļ­āļēāļĒāļļ 61 āļ›āļĩāļ–āļđāļāļĒāļīāļ‡āđ€āļŠāļĩāļĒāļŠāļĩāļ§āļīāļ•āđ€āļĄāļ·āđˆāļ­āļ§āļąāļ™āļ—āļĩāđˆ 11 āļāļļāļĄāļ āļēāļžāļąāļ™āļ˜āđŒ 2558 āđ‚āļ”āļĒāļ„āļ™āļĢāđ‰āļēāļĒāļ—āļĩāđˆāļ™āļąāđˆāļ‡āļ‹āđ‰āļ­āļ™āļ—āđ‰āļēāļĒāļĢāļ–āļˆāļąāļāļĢāļĒāļēāļ™āļĒāļ™āļ•āđŒ āļĢāļ°āļŦāļ§āđˆāļēāļ‡āļ—āļĩāđˆāđ€āļ‚āļēāļ­āļĒāļđāđˆāļ—āļĩāđˆāļšāđ‰āļēāļ™āļ‚āļ­āļ‡āļāļēāļ•āļīāļšāļĢāļīāđ€āļ§āļ“āļ™āļ­āļāļŠāļļāļĄāļŠāļ™āļ„āļĨāļ­āļ‡āđ„āļ—āļĢāļžāļąāļ’āļ™āļē āļ™āļēāļĒāđƒāļŠāđˆāļ™āļąāļšāđ€āļ›āđ‡āļ™āļŠāļĄāļēāļŠāļīāļāļ„āļ™āļ—āļĩāđˆāļŠāļĩāđˆāļ‚āļ­āļ‡ āļŠāļāļ•. āđƒāļ™āļŠāļļāļĄāļŠāļ™āļ„āļĨāļ­āļ‡āđ„āļ—āļĢāļžāļąāļ’āļ™āļēāļ—āļĩāđˆāļ–āļđāļāļŠāļąāļ‡āļŦāļēāļĢ āļ™āļ­āļāļˆāļēāļāļ™āļĩāđ‰āđ€āļĄāļ·āđˆāļ­āđ€āļ”āļ·āļ­āļ™āļĄāļāļĢāļēāļ„āļĄ 2553 āļĄāļĩāļœāļđāđ‰āļžāļšāļĻāļžāļ™āļēāļĒāļŠāļĄāļžāļĢ āļžāļąāļ’āļ āļđāļĄāļī āļ­āļ”āļĩāļ•āļŠāđˆāļēāļ‡āļ‹āđˆāļ­āļĄāļĢāļ–āļˆāļąāļāļĢāļĒāļēāļ™āļĒāļ™āļ•āđŒ āļ–āļđāļāļĒāļīāļ‡āđ€āļŠāļĩāļĒāļŠāļĩāļ§āļīāļ•āļšāļĢāļīāđ€āļ§āļ“āļ”āđ‰āļēāļ™āļ™āļ­āļāļ‚āļ­āļ‡āļŦāļĄāļđāđˆāļšāđ‰āļēāļ™ āđāļĨāļ°āđ€āļĄāļ·āđˆāļ­āđ€āļ”āļ·āļ­āļ™āļžāļĪāļĻāļˆāļīāļāļēāļĒāļ™ 2555 āļ™āļąāļāļ›āļāļ›āđ‰āļ­āļ‡āļŠāļīāļ—āļ˜āļīāļĄāļ™āļļāļĐāļĒāļŠāļ™āļŦāļāļīāļ‡āļ­āļĩāļāļŠāļ­āļ‡āļ„āļ™ āđ„āļ”āđ‰āđāļāđˆ āļ™āļēāļ‡āļĄāļ“āļ‘āļē āļŠāļđāđāļāđ‰āļ§ āļ­āļēāļŠāļĩāļžāļ„āđ‰āļēāļ‚āļēāļĒ āđāļĨāļ°āļ™āļēāļ‡āļ›āļĢāļēāļ“āļĩ āļšāļļāļāļĢāļąāļāļĐāđŒ āļ„āļ™āļ‡āļēāļ™āļĢāļąāļšāļˆāđ‰āļēāļ‡ āļ•āđˆāļēāļ‡āļ–āļđāļāļĒāļīāļ‡āđ€āļŠāļĩāļĒāļŠāļĩāļ§āļīāļ•āļĢāļ°āļŦāļ§āđˆāļēāļ‡āđ€āļ”āļīāļ™āļ—āļēāļ‡āļāļĨāļąāļšāļˆāļēāļāļ•āļĨāļēāļ” āļˆāļ™āļ–āļķāļ‡āļ—āļļāļāļ§āļąāļ™āļ™āļĩāđ‰āļĒāļąāļ‡āđ„āļĄāđˆāļŠāļēāļĄāļēāļĢāļ–āļˆāļąāļšāļ•āļąāļ§āļœāļđāđ‰āļ—āļĩāđˆāļŠāļąāļ‡āļŦāļēāļĢāļšāļļāļ„āļ„āļĨāđ€āļŦāļĨāđˆāļēāļ™āļĩāđ‰āļĄāļēāļĨāļ‡āđ‚āļ—āļĐāđ„āļ”āđ‰

​āđ€āļˆāđ‰āļēāļžāļ™āļąāļāļ‡āļēāļ™āļœāļđāđ‰āļŠāļ­āļšāļŠāļ§āļ™āļ„āļ”āļĩāļāļēāļĢāļŠāļąāļ‡āļŦāļēāļĢāļ™āļēāļĒāđƒāļŠāđˆ āļšāļļāļāļ—āļ­āļ‡āđ€āļĨāđ‡āļāđ„āļ”āđ‰āļŠāđˆāļ‡āļĄāļ­āļšāļŦāļĨāļąāļāļāļēāļ™āđƒāļŦāđ‰āļžāļ™āļąāļāļ‡āļēāļ™āļ­āļąāļĒāļāļēāļĢ āđ‚āļ”āļĒāļĄāļĩāļœāļđāđ‰āļ•āđ‰āļ­āļ‡āļŠāļ‡āļŠāļąāļĒāļŠāļēāļĄāļ„āļ™āļ„āļ·āļ­āļĄāļ·āļ­āļ›āļ·āļ™ āļœāļđāđ‰āļˆāđ‰āļēāļ‡āļ§āļēāļ™āļ†āđˆāļē āđāļĨāļ°āļ„āļ™āļ‚āļąāļšāļĢāļ–āļˆāļąāļāļĢāļĒāļēāļ™āļĒāļ™āļ•āđŒ āđāļ•āđˆāļ—āļĩāđˆāļœāđˆāļēāļ™āļĄāļēāļŠāļēāļĄāļēāļĢāļ–āļ™āļģāļ•āļąāļ§āļœāļđāđ‰āļ•āđ‰āļ­āļ‡āļŠāļ‡āļŠāļąāļĒāļ§āđˆāļēāđ€āļ›āđ‡āļ™āļ„āļ™āļ‚āļąāļšāļĢāļ–āļˆāļąāļāļĢāļĒāļēāļ™āļĒāļ™āļ•āđŒāđ„āļ”āđ‰āđ€āļžāļĩāļĒāļ‡āļ„āļ™ āđ€āļ”āļĩāļĒāļ§āļĄāļēāđ€āļ‚āđ‰āļēāļĢāļąāļšāļāļēāļĢāļžāļīāļˆāļēāļĢāļ“āļēāļ„āļ”āļĩāđƒāļ™āļ‚āđ‰āļ­āļŦāļēāļ†āđˆāļēāļ„āļ™āļ•āļēāļĒ āļĢāđˆāļ§āļĄāļāļąāļ™āļ—āļģāđƒāļŦāđ‰āļœāļđāđ‰āļ­āļ·āđˆāļ™āđ€āļŠāļĩāļĒāļŠāļĩāļ§āļīāļ•āđ‚āļ”āļĒāđ€āļˆāļ•āļ™āļē āđāļĨāļ°āļĄāļĩāļ­āļēāļ§āļļāļ˜āđ„āļ§āđ‰āđƒāļ™āļ„āļĢāļ­āļšāļ„āļĢāļ­āļ‡āđ‚āļ”āļĒāđ„āļĄāđˆāđ„āļ”āđ‰āļĢāļąāļšāļ­āļ™āļļāļāļēāļ•

​āđ€āļ›āđ‡āļ™āđ€āļĢāļ·āđˆāļ­āļ‡āļ—āļĩāđˆāļ™āđˆāļēāļĒāļīāļ™āļ”āļĩāļ—āļĩāđˆāļ—āļēāļ‡āļāļēāļĢāļžāļĒāļēāļĒāļēāļĄāļŠāļĢāđ‰āļēāļ‡āļŦāļĨāļąāļāļ›āļĢāļ°āļāļąāļ™āđ€āļžāļ·āđˆāļ­āđƒāļŦāđ‰āđ€āļāļīāļ”āļ„āļ§āļēāļĄ āļĒāļļāļ•āļīāļ˜āļĢāļĢāļĄ āđāļ•āđˆāļ—āļēāļ‡āļŸāļ­āļĢāļąāđˆāļĄāđ€āļ­āđ€āļŠāļĩāļĒ āđāļ­āļĄāđ€āļ™āļŠāļ•āļĩāđ‰ āļ­āļīāļ™āđ€āļ•āļ­āļĢāđŒāđ€āļ™āļŠāļąāđˆāļ™āđāļ™āļĨ āļ­āļīāļ™āđ€āļ•āļ­āļĢāđŒāđ€āļ™āļŠāļąāđˆāļ™āđāļ™āļĨ āđ€āļŸāđ€āļ”āļ­āđ€āļĢāļŠāļąāđˆāļ™ āļŸāļ­āļĢāđŒ āļŪāļīāļ§āđāļĄāļ™āđ„āļĢāļ—āđŒ āđ€āļ§āļīāļĨāļ”āđŒ āļ­āļ­āļĢāđŒāđāļāđ„āļ™āđ€āļ‹āļŠāļąāļ™ āļ­āđ€āļāđ‰āļ™āļŠāđŒ āļ—āļ­āļĢāđŒāđ€āļˆāļ­āļĢāđŒ āļ‹āļķāđˆāļ‡āļ—āļģāļ‡āļēāļ™āļ āļēāļĒāđƒāļ•āđ‰āļāļĢāļ­āļšāļ„āļ§āļēāļĄāļĢāđˆāļ§āļĄāļĄāļ·āļ­āļ‚āļ­āļ‡āļ”āļīāļ­āđ‡āļ­āļžāđ€āļ‹āļ­āļĢāđŒāđ€āļ§āļ—āļ­āļĢāļĩāļĒāđŒ āļŸāļ­āļĢāđŒ āđ€āļ”āļ­āļ° āđ‚āļžāļĢāđ€āļ—āđ‡āļ„āļŠāļąāļ™ āļ­āļ­āļŸ āļŪāļīāļ§āđāļĄāļ™āđ„āļĢāļ—āđŒāļ”āļĩāđ€āļŸāļ™āđ€āļ”āļ­āļĢāđŒ āđāļĨāļ°āđ‚āļžāļĢāđ€āļ—āđ‡āļ„āļŠāļąāļ™ āļ­āļīāļ™āđ€āļ•āļ­āļĢāđŒāđ€āļ™āļŠāļąāđˆāļ™āđāļ™āļĨ āļĒāļąāļ‡āļ„āļ‡āļĄāļĩāļ„āļ§āļēāļĄāļāļąāļ‡āļ§āļĨāļāļĢāļ“āļĩāļ—āļĩāđˆāļĄāļĩāļˆāļģāđ€āļĨāļĒāđ€āļžāļĩāļĒāļ‡āļ„āļ™āđ€āļ”āļĩāļĒāļ§āđ€āļ‚āđ‰āļēāļĢāļąāļšāļāļēāļĢāđ„āļ•āđˆāļŠāļ§āļ™ āļ—āļąāđ‰āļ‡ āđ† āļ—āļĩāđˆāļ™āđˆāļēāļˆāļ°āļĄāļĩāļœāļđāđ‰āļ—āļĩāđˆāđ€āļāļĩāđˆāļĒāļ§āļ‚āđ‰āļ­āļ‡āļĄāļēāļāļāļ§āđˆāļēāļ™āļĩāđ‰ āđāļĨāļ°āđ€āļĢāļĩāļĒāļāļĢāđ‰āļ­āļ‡āđƒāļŦāđ‰āļ—āļēāļ‡āļāļēāļĢāļŠāļ­āļšāļŠāļ§āļ™āļ•āđˆāļ­āđ„āļ›āđ€āļžāļ·āđˆāļ­āļ›āļĢāļ°āļāļąāļ™āļ§āđˆāļēāļœāļđāđ‰āļ•āđ‰āļ­āļ‡āļŠāļ‡āļŠāļąāļĒāļ—āļļāļāļ„āļ™āļˆāļ°āļ–āļđāļ āļ”āļģāđ€āļ™āļīāļ™āļ„āļ”āļĩ āđāļĨāļ°āđ„āļ”āđ‰āļĢāļąāļšāļāļēāļĢāļžāļīāļˆāļēāļĢāļ“āļēāļ„āļ”āļĩāļ—āļĩāđˆāđ€āļ›āđ‡āļ™āļ˜āļĢāļĢāļĄâ€‹

āļ™āļēāļ‡āđ€āļ­āđ€āļ§āļ­āļĢāđŒāļĨāļīāļ™ āļšāļēāļĨāļēāļ­āļīāļŠ āđ€āļ‹āļ­āļĢāđŒāļĢāļēāđ‚āļ™ (Evelyn Balais-Serrano) āļœāļđāđ‰āļ­āļģāļ™āļ§āļĒāļāļēāļĢāļšāļĢāļīāļŦāļēāļĢāļŸāļ­āļĢāļąāđˆāļĄāđ€āļ­āđ€āļŠāļĩāļĒāļāļĨāđˆāļēāļ§āļ§āđˆāļē “āļāļēāļĢāļ”āļģāđ€āļ™āļīāļ™āļāļēāļĢāđ€āļžāļ·āđˆāļ­āđƒāļŦāđ‰āđ€āļāļīāļ”āļ„āļ§āļēāļĄāļĒāļļāļ•āļīāļ˜āļĢāļĢāļĄāļ•āđˆāļ­āļāļēāļĢāđ€āļŠāļĩāļĒāļŠāļĩāļ§āļīāļ•āļ‚āļ­āļ‡āļ™āļēāļĒāđƒāļŠāđˆ āļšāļļāļāļ—āļ­āļ‡āđ€āļĨāđ‡āļāđ€āļ›āđ‡āļ™āđ€āļĢāļ·āđˆāļ­āļ‡āļŠāļģāļ„āļąāļāļ­āļĒāđˆāļēāļ‡āļĒāļīāđˆāļ‡ āđ„āļĄāđˆāđ€āļžāļĩāļĒāļ‡āļ•āđˆāļ­āļ•āļąāļ§āđ€āļ‚āļēāđ€āļ­āļ‡ āļ„āļĢāļ­āļšāļ„āļĢāļąāļ§āļ‚āļ­āļ‡āđ€āļ‚āļē āđāļĨāļ°āļŠāļāļ•.āđ€āļ—āđˆāļēāļ™āļąāđ‰āļ™ āļŦāļēāļāļĒāļąāļ‡āđ€āļ›āđ‡āļ™āļŠāļąāļāļāļēāļ“āļ—āļĩāđˆāđāļŠāļ”āļ‡āļ–āļķāļ‡āđ€āļˆāļ•āļˆāļģāļ™āļ‡āļ„āļĢāļąāđ‰āļ‡āđƒāļŦāļĄāđˆāļ‚āļ­āļ‡āđ€āļˆāđ‰āļēāļŦāļ™āđ‰āļēāļ—āļĩāđˆāļ•āļģāļĢāļ§āļˆ āļžāļ™āļąāļāļ‡āļēāļ™āļ­āļąāļĒāļāļēāļĢ āđāļĨāļ°āļĻāļēāļĨāļ—āļĩāđˆāļˆāļ°āļ›āļĢāļ°āļāļąāļ™āđƒāļŦāđ‰āļĄāļĩāļāļēāļĢāļ„āļļāđ‰āļĄāļ„āļĢāļ­āļ‡āļ•āļēāļĄāļāļŽāļŦāļĄāļēāļĒāļ•āđˆāļ­āļāļēāļĢāļ”āļģāđ€āļ™āļīāļ™āļāļīāļˆāļāļĢāļĢāļĄāļ­āļĒāđˆāļēāļ‡āļŠāļ‡āļšāļ‚āļ­āļ‡ āļ™āļąāļāļ›āļāļ›āđ‰āļ­āļ‡āļŠāļīāļ—āļ˜āļīāļĄāļ™āļļāļĐāļĒāļŠāļ™ āļāļēāļĢāļĨāļ­āļĒāļ™āļ§āļĨāļžāđ‰āļ™āļœāļīāļ”āļ‚āļ­āļ‡āļœāļđāđ‰āļ—āļĩāđˆāļāļĢāļ°āļ—āļģāļāļēāļĢāļ‚āđˆāļĄāļ‚āļđāđˆ āļ„āļļāļāļ„āļēāļĄ āđāļĨāļ°āļŠāļąāļ‡āļŦāļēāļĢāļ™āļąāļāļ›āļāļ›āđ‰āļ­āļ‡āļŠāļīāļ—āļ˜āļīāļĄāļ™āļļāļĐāļĒāļŠāļ™āļ­āļĒāđˆāļēāļ‡āļ•āđˆāļ­āđ€āļ™āļ·āđˆāļ­āļ‡ āļˆāļ°āļĒāļīāđˆāļ‡āļ—āļģāđƒāļŦāđ‰āđ€āļāļīāļ”āļšāļĢāļĢāļĒāļēāļāļēāļĻāļ—āļĩāđˆāļ™āđˆāļēāļŦāļ§āļēāļ”āļāļĨāļąāļ§āļŠāļģāļŦāļĢāļąāļšāļ™āļąāļāļ›āļāļ›āđ‰āļ­āļ‡āļŠāļīāļ—āļ˜āļīāļĄāļ™āļļāļĐāļĒāļŠāļ™ āļ‹āļķāđˆāļ‡āļ—āļģāļ‡āļēāļ™āđƒāļ™āļ›āļĢāļ°āđ€āļ”āđ‡āļ™āļŠāļīāļ—āļ˜āļīāļ—āļĩāđˆāļ”āļīāļ™āđāļĨāļ°āļ—āļĢāļąāļžāļĒāļēāļāļĢāļ˜āļĢāļĢāļĄāļŠāļēāļ•āļīāđƒāļ™āļ›āļĢāļ°āđ€āļ—āļĻāđ„āļ—āļĒ”  

​āļāļēāļĢāļ—āļĩāđˆāļŠāļĄāļēāļŠāļīāļ āļŠāļāļ•. āļ•āđ‰āļ­āļ‡āđ€āļœāļŠāļīāļāļāļąāļšāļāļēāļĢāļ„āļļāļāļ„āļēāļĄāđ€āļŦāļĨāđˆāļēāļ™āļĩāđ‰āļŠāļĩāđ‰āđƒāļŦāđ‰āđ€āļŦāđ‡āļ™āļ–āļķāļ‡āļāļēāļĢāļ‚āļēāļ”āļāļĨāđ„āļāļ„āļļāđ‰āļĄāļ„āļĢāļ­āļ‡āļ™āļąāļāļ›āļāļ›āđ‰āļ­āļ‡ āļŠāļīāļ—āļ˜āļīāļĄāļ™āļļāļĐāļĒāļŠāļ™āļ—āļĩāđˆāļĄāļĩāļ›āļĢāļ°āļŠāļīāļ—āļ˜āļīāļ āļēāļžāđ‚āļ”āļĒāđ€āļ‰āļžāļēāļ°āļŠāļģāļŦāļĢāļąāļšāļœāļđāđ‰āļ—āļĩāđˆāļ—āļģāļ‡āļēāļ™āđƒāļ™āđ€āļ‚āļ•āļŠāļ™āļšāļ—āļ‹āļķāđˆāļ‡āļĄāļĩāļ‚āđ‰āļ­ āļˆāļģāļāļąāļ”āđƒāļ™āđ€āļĢāļ·āđˆāļ­āļ‡āļāļēāļĢāđ€āļ‚āđ‰āļēāļ–āļķāļ‡āļ—āļĢāļąāļžāļĒāļēāļāļĢāđāļĨāļ°āļāļēāļĢāđ€āļĒāļĩāļĒāļ§āļĒāļē​

āļ—āļēāļ‡āļ­āļ‡āļ„āđŒāļāļĢāļ—āļąāđ‰āļ‡āļŦāđ‰āļēāļ‚āļ­āļāļĢāļ°āļ•āļļāđ‰āļ™āđƒāļŦāđ‰āļĢāļąāļāļšāļēāļĨāđ„āļ—āļĒāļ›āļāļīāļšāļąāļ•āļīāļ•āļēāļĄāļĄāļ•āļīāļ—āļĩāđˆāļ›āļĢāļ°āļŠāļļāļĄāļŠāļĄāļąāļŠāļŠāļēāđƒāļŦāļāđˆ āđāļŦāđˆāļ‡āļŠāļŦāļ›āļĢāļ°āļŠāļēāļŠāļēāļ•āļīāđƒāļ™āļ›āļĩ 2558 āļ§āđˆāļēāļ”āđ‰āļ§āļĒāļāļēāļĢāļ„āļļāđ‰āļĄāļ„āļĢāļ­āļ‡āļ™āļąāļāļ›āļāļ›āđ‰āļ­āļ‡āļŠāļīāļ—āļ˜āļīāļĄāļ™āļļāļĐāļĒāļŠāļ™āļ—āļĩāđˆāļĢāļąāļāļšāļēāļĨāđ„āļ—āļĒāđ„āļ”āđ‰āđƒāļŦāđ‰āļāļēāļĢāļŠāļ™āļąāļšāļŠāļ™āļļāļ™āđƒāļ™ āļ—āļĩāđˆāļ›āļĢāļ°āļŠāļļāļĄāļ—āļĩāđˆāļœāđˆāļēāļ™āļĄāļē āļ”āđ‰āļ§āļĒāļāļēāļĢāļ›āļĢāļ°āļāļēāļĻāđƒāļŠāđ‰āļĄāļēāļ•āļĢāļāļēāļĢāļ—āļĩāđˆāļĄāļĩāļ›āļĢāļ°āļŠāļīāļ—āļ˜āļīāļ āļēāļžāđ‚āļ”āļĒāļ—āļąāļ™āļ—āļĩ āļ—āļąāđ‰āļ‡āļ™āļĩāđ‰āđƒāļŦāđ‰āļ›āļāļīāļšāļąāļ•āļīāļ•āļēāļĄāļžāļąāļ™āļ˜āļāļĢāļ“āļĩāļ”āđ‰āļēāļ™āļŠāļīāļ—āļ˜āļīāļĄāļ™āļļāļĐāļĒāļŠāļ™āļĢāļ°āļŦāļ§āđˆāļēāļ‡āļ›āļĢāļ°āđ€āļ—āļĻ āđ€āļžāļ·āđˆāļ­āđƒāļŦāđ‰āļāļēāļĢāļ›āļĢāļ°āļāļąāļ™āļ§āđˆāļēāļˆāļ°āđ€āļāļīāļ”āļāļēāļĢāļŠāļ­āļšāļŠāļ§āļ™āļ”āļģāđ€āļ™āļīāļ™āļ„āļ”āļĩāļŠāļąāļ‡āļŦāļēāļĢāļ™āļąāļāļ›āļāļ›āđ‰āļ­āļ‡āļŠāļīāļ—āļ˜āļīāļĄāļ™āļļāļĐāļĒāļŠāļ™ āđāļĨāļ°āļ—āļģāđƒāļŦāđ‰āđ€āļāļīāļ”āļŠāļ āļēāļžāđāļ§āļ”āļĨāđ‰āļ­āļĄāļ—āļĩāđˆāļ›āļĨāļ­āļ”āļ āļąāļĒāđāļĨāļ°āđ€āļāļ·āđ‰āļ­āļŦāļ™āļļāļ™āļ•āđˆāļ­āļāļēāļĢāļ”āļģāđ€āļ™āļīāļ™āļ‡āļēāļ™āļ‚āļ­āļ‡āļ™āļąāļāļ›āļāļ›āđ‰āļ­āļ‡ āļŠāļīāļ—āļ˜āļīāļĄāļ™āļļāļĐāļĒāļŠāļ™ āļĢāļ§āļĄāļ–āļķāļ‡āļ›āļĢāļ°āļāļąāļ™āđƒāļŦāđ‰āļŦāļ™āđˆāļ§āļĒāļ‡āļēāļ™āļ‚āļ­āļ‡āļĢāļąāļāđƒāļ™āļ—āļļāļāļŠāļēāļ‚āļē āļ—āļąāđ‰āļ‡āļāđˆāļēāļĒāļšāļĢāļīāļŦāļēāļĢ āļ™āļīāļ•āļīāļšāļąāļāļāļąāļ•āļī āđāļĨāļ°āļ•āļļāļĨāļēāļāļēāļĢ āļ āļēāļĒāđƒāļ•āđ‰āļāļēāļĢāļ—āļģāļ‡āļēāļ™āļ‚āļ­āļ‡āļāļĢāļĄāļ„āļļāđ‰āļĄāļ„āļĢāļ­āļ‡āļŠāļīāļ—āļ˜āļīāđāļĨāļ°āđ€āļŠāļĢāļĩāļ āļēāļž āđāļĨāļ°āļ„āļ“āļ°āļāļĢāļĢāļĄāļāļēāļĢāļŠāļīāļ—āļ˜āļīāļĄāļ™āļļāļĐāļĒāļŠāļ™āđāļŦāđˆāļ‡āļŠāļēāļ•āļī (āļāļŠāļĄ.) āļ—āļĩāđˆāļˆāļ°āļŠāļēāļĄāļēāļĢāļ–āļŠāļĢāđ‰āļēāļ‡āļāļĨāđ„āļāļāļēāļĢāļ„āļļāđ‰āļĄāļ„āļĢāļ­āļ‡āļ­āļĒāđˆāļēāļ‡āļĄāļĩāļ›āļĢāļ°āļŠāļīāļ—āļ˜āļīāļ āļēāļžāļ—āļąāđ‰āļ‡āđƒāļ™āļ—āļēāļ‡āļāļŽāļŦāļĄāļēāļĒ āļ™āđ‚āļĒāļšāļēāļĒ āđāļĨāļ°āļāļēāļĢāļ›āļāļīāļšāļąāļ•āļī āđ€āļžāļ·āđˆāļ­āļ„āļļāđ‰āļĄāļ„āļĢāļ­āļ‡āļ™āļąāļāļ›āļāļ›āđ‰āļ­āļ‡āļŠāļīāļ—āļ˜āļīāļĄāļ™āļļāļĐāļĒāļŠāļ™āļ—āļĩāđˆāļĄāļĩāļ„āļ§āļēāļĄāđ€āļŠāļĩāđˆāļĒāļ‡ āđāļĨāļ°āļ›āļĢāļ°āļāļąāļ™āļ§āđˆāļēāļœāļđāđ‰āļ—āļĩāđˆāļ–āļđāļāļ—āļģāļĢāđ‰āļēāļĒāļĢāđˆāļēāļ‡āļāļēāļĒ āļ–āļđāļāļ‚āđˆāļĄāļ‚āļđāđˆāļŦāļĢāļ·āļ­āļ„āļļāļāļ„āļēāļĄ āļˆāļ°āļŠāļēāļĄāļēāļĢāļ–āđ€āļ‚āđ‰āļēāļ–āļķāļ‡āļŠāđˆāļ­āļ‡āļ—āļēāļ‡āļāļēāļĢāđ€āļĒāļĩāļĒāļ§āļĒāļēāđ„āļ”āđ‰.